ข้อมูลประกอบการพิจารณา

     ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้มีหลักการเพื่อปรับปรุงกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมกิจการฮัจย์

     โดยมีเหตุผลเนื่องจากพระราชบัญญัติส่งเสริมกิจการฮัจย์ พ.ศ. 2524 ได้บัญญัติเรื่องการอำนวยความสะดวกดูแลการเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ และการควบคุม การจัดบริการเกี่ยวกับกิจการฮัจย์ยังไม่รัดกุมเพียงพอจึงสมควรจัดตั้งสำนักงานกิจการฮัจย์ เพื่อเป็นศูนย์กลางในการประสานงานและอำนวยความสะดวกเกี่ยวกับการเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ โดยให้มีกองทุนส่งเสริมกิจการฮัจย์เป็นกองทุนหมุนเวียนในสำนักงานกิจการฮัจย์ เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมการดำเนินการอันจะเป็นประโยชน์ต่อกิจการฮัจย์ และให้ผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์จ่ายเงินสมทบเข้ากองทุน สนับสนุนให้สมาชิกออมทรัพย์เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทาง และโอนการสนับสนุนทางการเงินของรัฐ โดยเปลี่ยนจากการให้แก่หน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐมารวมให้แก่กองทุนนี้เพียงแห่งเดียว รวมทั้งกำหนดให้นายกรัฐมนตรีมีอำนาจหน้าที่กำกับดูแลโดยทั่วไปซึ่งกิจการของสำนักงานกิจการฮัจย์เพื่อการประสานงานกับรัฐบาลของราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดเอกภาพในการสนับสนุนและส่งเสริมกิจการฮัจย์ จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้

     ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้มีหลักการที่สำคัญ ดังนี้

     1. กำหนดให้จุฬาราชมนตรีเป็นผู้นำชาวไทยที่ไปประกอบพิธีฮัจย์ และมีอำนาจหน้าที่ดังต่อไปนี้ 1) ให้คำแนะนำแก่คณะกรรมการเกี่ยวกับการไปประกอบพิธีฮัจย์ 2) สอดส่องดูแลการปฏิบัติหน้าที่ของคณะผู้แทนฮัจย์ทางการ 3) ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้ (ร่างมาตรา 6 และร่างมาตรา 7) และกำหนดให้ผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์ต้องเป็นนิติบุคคลและได้รับใบอนุญาตจากคณะกรรมการ การอนุญาต การวางหลักประกัน และการหักหลักประกันชดใช้ผู้เสียหาย ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวง ผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์ซึ่งได้รับใบอนุญาตต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ และวิธีการในการประกอบการหรือการคุ้มครองผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ที่กำหนดในกฎกระทรวง (ร่างมาตรา 8) รวมถึงกำหนดให้การปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจเข้าไปในสถานที่ของผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์ในระหว่างเวลาทำการเพื่อตรวจสอบการดำเนินการ โดยการตรวจสอบดังกล่าวจะต้องไม่ใช่เป็นการตรวจค้นตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และต้องแสดงบัตรประจำตัวแก่บุคคลที่เกี่ยวข้อง (ร่างมาตรา 9 และร่างมาตรา 11)

     2. กำหนดให้มีคณะกรรมการกิจการฮัจย์ โดยมีอำนาจหน้าที่ เช่น กำหนดนโยบายและแผนการส่งเสริมกิจการฮัจย์ เสนอแนะและให้ความเห็นต่อคณะรัฐมนตรีในการออกกฎกระทรวง ระเบียบ และประกาศเพื่อดำเนินการตามพระราชบัญญัตินี้ พิจารณาอนุมัติแผนการดำเนินงานและแผนการเงินของสำนักงาน รวมทั้งควบคุมดูแล โดยทั่วไปซึ่งการดำเนินงานของสำนักงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ ออกระเบียบข้อบังคับ หรือคำสั่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง (ร่างมาตรา 13 และร่างมาตรา 18) และกำหนดให้ในแต่ละปีให้คณะกรรมการดำเนินการแต่งตั้งคณะผู้แทนฮัจย์ทางการขึ้นคณะหนึ่งให้แล้วเสร็จภายในสองเดือนนับแต่วันเริ่มต้นเดือนมูฮัรรอม โดยให้มีอำนาจและหน้าที่ต่าง ๆ เช่น ประสานกับหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนของราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย อำนวยความสะดวกให้ผู้เดินทางไปทำฮัจย์ ดำเนินการใด ๆ ตามที่คณะกรรมการมอบหมาย เป็นต้น (ร่างมาตรา 21 และร่างมาตรา 25)

     3. กำหนดให้จัดตั้งสำนักงานกิจการฮัจย์มีฐานะเป็นนิติบุคคล และมีอำนาจหน้าที่กระทำการต่าง ๆ ภายในขอบแห่งวัตถุประสงค์และอำนาจหน้าที่เช่นว่านี้ให้รวมถึง 1) จัดให้ได้มาถือกรรมสิทธิ์ มีสิทธิครอบครอง หรือมีทรัพยสิทธิต่าง ๆ 2) ก่อตั้งสิทธิหรือการทำนิติกรรมใด ๆ ทั้งในและนอกราชอาณาจักร 3) ลงทุนหาผลประโยชน์จากทรัพย์สินของสำนักงาน โดยต้องไม่ขัด
กับหลักการของศาสนาอิสลาม 4) กระทำการอย่างอื่นบรรดาที่เกี่ยวกับหรือเนื่องในการจัดให้สำเร็จตามวัตถุประสงค์ของสำนักงาน (ร่างมาตรา 26) และกำหนดให้สำนักงานมีเลขาธิการหนึ่งคน และรองเลขาธิการอีกไม่เกินสองคน และให้เลขาธิการมีหน้าที่บริหารกิจการของสำนักงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์และอำนาจหน้าที่ (ร่างมาตรา 29)

     4. กำหนดให้มีกองทุนส่งเสริมกิจการฮัจย์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นทุนหมุนเวียนสำหรับใช้จ่ายในการดำเนินงานของสำนักงานของสำนักงาน ตลอดจนค่าใช้จ่ายในการจัดบริการเกี่ยวกับการให้ความปลอดภัย การรักษาพยาบาล และประสานงานอื่น ๆ แก่ชาวไทยที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ โดยครอบคลุมถึงค่าใช้จ่ายของหน่วยงานอื่นที่ให้การช่วยเหลืองานของกิจการฮัจย์ แต่ไม่รวมถึงค่าใช้จ่ายที่ผู้เดินทางต้องจ่ายให้ผู้ประกอบการจัดบริการฮัจย์ และรายได้ของกองทุนและของสำนักงานให้นำส่งเข้ากองทุนเพื่อใช้ในกิจการตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้ โดยไม่ต้องนำส่งกระทรวงการคลังตามกฎหมายว่าด้วยเงินคงคลัง และกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ และให้สำนักงานจัดทำงบการเงินส่งผู้สอบบัญชีตรวจสอบภายในหนึ่งร้อยยี่สิบวัน นับแต่วันสิ้นปีบัญชี และทำรายงานแสดงผลการดำเนินงานต่อนายกรัฐมนตรี พร้อมทั้งให้ส่งงบการเงินที่ผู้สอบบัญชีตรวจสอบแล้วให้กระทรวงการคลังทราบด้วย (ร่างมาตรา 36 ร่างมาตรา 39 และร่างมาตรา 40) และกำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารกองทุน โดยมีอำนาจหน้าที่ในการบริหารและจัดการกองทุน และอำนาจหน้าที่อื่นตามระเบียบที่คณะกรรมการกำหนด (ร่างมาตรา 44 และร่างมาตรา 45)

     5. กำหนดโทษซึ่งมีทั้งโทษจำคุก โทษปรับ หรือทั้งจำทั้งปรับ กรณีผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์ ไม่ได้เป็นนิติบุคคลและไม่ได้รับใบอนุญาตจากคณะกรรมการ (ร่างมาตรา 48) กรณีไม่อำนวยความสะดวกตามสมควรแก่พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งมีอำนาจเข้าไปในสถานที่ของผู้ประกอบการจัดบริการกิจการฮัจย์ในระหว่างเวลาทำการเพื่อตรวจสอบการดำเนินการตามพระราชบัญญัตินี้ (ร่างมาตรา 51) กรณีไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของคณะกรรมการหรือคณะอนุกรรมการซึ่งเรียกมาให้ถ้อยคำ หรือแจ้งให้ส่งเอกสารหรือวัตถุที่จำเป็นแก่การดำเนินการตามอำนาจและหน้าที่ (ร่างมาตรา 52) และกรณีคณะกรรมการ คณะผู้แทนฮัจย์ทางการ หรือพนักงานปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่หน้าที่โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด หรือปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต (ร่างมาตรา 53)

ตารางเปรียบเทียบ (เอกสารแนบ)