ข้อมูลประกอบการพิจารณา

     จากสถานการณ์ฝุ่นควันซึ่งเป็นมลพิษทางอากาศที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตทุกชีวิตและเศรษฐกิจซึ่งเกิดขึ้นติดต่อกันมาเป็นระยะเวลานานอย่างต่อเนื่องและมีความรุนแรงมากขึ้น โดยสาเหตุมาจากกิจกรรม ต่าง ๆ ของมนุษย์ซึ่งมีแหล่งกำเนิดมากมาย ทั้งจากการเผาในที่โล่ง การเผาตอซังของเกษตรกร การเผาพื้นที่ป่า กระบวนการผลิตจากอุตสาหกรรมต่าง ๆ ระบบการขนส่ง กระบวนการผลิตไฟฟ้า เขตพื้นที่ก่อสร้าง เขตที่พักอาศัย รวมถึงสาเหตุจากฝุ่นควันที่ลอยมาจากแหล่งกำเนิดที่อยู่ในต่างประเทศ

     ปัจจุบันมีการขยายตัวของมลพิษครอบคลุมไปยังพื้นที่ต่าง ๆ กว้างขวางขึ้น และยังคงความเข้มข้น ของมลพิษในระดับที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ต่าง ๆ เป็นประจำทุกปี ประชาชนที่อยู่ในพื้นที่ที่คุณภาพอากาศเป็นพิษต่างได้รับผลกระทบซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายและตกอยู่ในภาวะอันตรายทั้งในด้านสุขภาพกายและสุขภาพจิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อเด็ก ผู้สูงอายุ และสตรีมีครรภ์ อีกทั้งยังส่งผล กระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศโดยรวม ทั้งในด้านงบประมาณในการรักษาพยาบาล งบประมาณในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ความเสียหายต่อธุรกิจการท่องเที่ยว อีกทั้งภาพลักษณ์ของประเทศที่สะท้อนถึงความล้มเหลวในการจัดการเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพของประชาชนและการจัดการมลพิษ จำเป็นต้องพัฒนา ปฏิรูประบบการบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพเพื่อให้มีการบริหารจัดการมลพิษอย่างเป็นระบบ อันจะนําไปสู่การมีอากาศสะอาดโดยส่งเสริมให้เกิดระบบการวางแผนเพื่อป้องกันการปล่อยมลพิษ ฝุ่น ควัน กลิ่น เข้าสู่สภาพแวดล้อมและชั้นบรรยากาศ การบูรณาการเชิงระบบของหน่วยงานต่าง ๆ ภาครัฐ ร่วมกับภาคเอกชนและภาคประชาสังคม การบริหารจัดการระบบงบประมาณเพื่อการมีอากาศสะอาด ระบบการบริหารราชการเชิงพื้นที่ที่เป็นแหล่งกำเนิดอากาศที่ไม่สะอาด การพัฒนามาตรฐานคุณภาพอากาศ ระบบการประเมินคุณภาพอากาศ ระบบเฝ้าระวัง ระบบเตือนภัยจากสถานการณ์อากาศที่ไม่สะอาด ระบบการจัดเก็บข้อมูล ระบบการจัดการในสถานการณ์วิกฤติจากสภาพอากาศและระบบการพัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับการจัดการให้เกิดอากาศสะอาด ซึ่งสอดคล้องกับหลักสำคัญในส่วนที่เกี่ยวข้องกับสิทธิเสรีภาพของประชาชนที่มีสิทธิที่จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี และในขณะเดียวกันตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญในหมวดที่ว่าด้วยหน้าที่ของรัฐซึ่งกำหนดให้เป็นหน้าที่ที่รัฐต้องดำเนินการเพื่อให้สมดังสิทธิของประชาชนตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ จึงมีความจำเป็นที่จะต้องเสนอให้มีกฎหมายว่าด้วยอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานของประชาชน

สาระสำคัญ     

     ร่างพระราชบัญญัติอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน พ.ศ. .... แบ่งออกเป็น 9 หมวด จำนวน 60 มาตรา สาระสำคัญสรุปได้ดังนี้

     หมวด 1 บททั่วไป

     (1) กำหนดให้รัฐต้องจัดให้มีระบบการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมเพื่อความสะอาดของอากาศโดยดำเนินการในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น

     - นโยบายในระดับชาติเกี่ยวกับการจัดการให้มีระบบสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยต่อระบบสุขภาพและ คุณภาพชีวิตของประชาชน

     - การสั่งการต่าง ๆ ต่อหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง การสนับสนุนการบูรณาการ ปรับปรุงกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ ประกาศ หรือคำสั่งใดก่อให้เกิดความไม่สะดวกหรือล่าช้า มีความซ้ำซ้อนหรือเป็นการเพิ่มภาระการดำเนินการโดยไม่จำเป็น เสนอให้มีกฎหมายเพื่อพัฒนาระบบการจัดการคุณภาพอากาศที่มีประสิทธิภาพ และการปรับปรุงระบบการบริหารราชการเพื่อให้เกิดการบริหารจัดการอากาศสะอาด

     - จัดทำระบบมาตรฐานคุณภาพอากาศสะอาดตามมาตรฐานสากลและพัฒนาระบบการติดตาม ตรวจสอบ เฝ้าระวังและเตือนภัยแก่ประชาชนเกี่ยวกับมลพิษทางอากาศ

     - ดำเนินการในทางความสัมพันธ์ระหว่างประเทศเพื่อพัฒนาความร่วมมือระหว่างประเทศในระดับ ภูมิภาค ในการป้องกันและแก้ไขมลพิษทางอากาศ

     การดำเนินการข้างต้น ต้องไม่กระทบต่อความเสมอภาค สิทธิและเสรีภาพของประชาชน และต้องไม่เลือกปฏิบัติ (ร่างมาตรา 6)

     (2) กำหนดให้สิทธิของบุคคลในการได้รับอากาศสะอาดย่อมได้รับการคุ้มครองโดยกฎหมาย (ร่างมาตรา 7)

     (3) กำหนดให้การใช้สิทธิในการได้รับอากาศสะอาดประชาชนทุกคนมีสิทธิที่จะรวมตัวเป็นองค์กรกลุ่ม คณะบุคคล หรือเป็นชุมชนและใช้สิทธิในการเข้ามามีส่วนร่วมในการตัดสินใจในกระบวนการของรัฐ อีกทั้งการเข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ ตามวรรคสองหน่วยงานของรัฐต้องอํานวยความสะดวกและให้ข้อมูลที่สำคัญ จำเป็นและครบถ้วนแก่ประชาชนที่ร้องขอโดยไม่ชักช้า (ร่างมาตรา 8)

     (4) กำหนดให้รัฐสนับสนุนให้คำแนะนําแก่ประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากมลพิษทางอากาศ ดำเนินคดีกับผู้กระทำผิด และให้อำนาจรัฐ ในการดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดในฐานะผู้เสียหาย

     หมวด 2 การบริหารจัดการอากาศสะอาดเพื่อประชาชน

     (1) กำหนดให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่ง เรียกว่า "คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน" โดยมี นายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการ และให้ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม เป็นกรรมการและเลขานุการ (ร่างมาตรา 11)

     (2) กำหนดให้คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานมีหน้าที่และอำนาจหลัก ดังต่อไปนี้

     - เสนอนโยบายและแผนปฏิบัติการเกี่ยวกับการจัดการให้มีระบบสภาพแวดล้อมของชั้นบรรยากาศที่ปลอดภัยต่อระบบสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชนเพื่อขอความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี

     - กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศสะอาดที่เหมาะสมกับบริบทประเทศ

     - พิจารณาให้ความเห็นชอบยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพอากาศซึ่งไม่ขัดแย้งกับยุทธศาสตร์ชาติ รวมไปถึงแผนปฏิบัติการพัฒนาคุณภาพอากาศของจังหวัด กลุ่มจังหวัด และขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

     - เสนอแนะมาตรการทางการเงิน การคลัง การภาษีอากร กลไกตลาดส่งเสริมการลงทุน การแก้ไข เพิ่มเติมหรือปรับปรุงกฎหมายเกี่ยวกับการส่งเสริมและรักษาคุณภาพอากาศสะอาดต่อคณะรัฐมนตรี เพื่อปฏิบัติตามนโยบายและแผนการส่งเสริมและรักษาคุณภาพอากาศต่อคณะรัฐมนตรี

     - ดำเนินการด้านอื่น ๆ เช่น กำหนดมาตรการเพื่อเสริมสร้างความร่วมมือและประสานงานระหว่าง ส่วนราชการ เสนอรายงานเกี่ยวกับสถานการณ์คุณภาพอากาศของประเทศ จัดให้มีโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาระบบการเก็บข้อมูล แต่งตั้งคณะกรรมการด้านวิชาการหรือคณะอนุกรรมการที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นควันและพัฒนาคุณภาพอากาศ เป็นต้น (ร่างมาตรา 12)

     (3) กำหนดให้คณะกรรมการบริหารงานกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ ทำหน้าที่เป็นคณะกรรมการ อากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานระดับจังหวัดและกลุ่มจังหวัด โดยให้ผู้อํานวยการสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทำหน้าที่เป็นเลขานุการคณะกรรมการแทนหัวหน้าสำนักงานจังหวัด(ร่างมาตรา 21)

     (4) กำหนดให้ผู้ว่าราชการจังหวัดสามารถแต่งตั้งคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานระดับอำเภอได้ โดยขึ้นอยู่กับดุลพินิจและความจำเป็นของแต่ละพื้นที่ โดยให้เจ้าหน้าที่รัฐที่ผู้ว่าราชการจังหวัดมอบหมายทำหน้าที่เลขานุการคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานระดับอำเภอ (ร่างมาตรา 22)

     หมวด 3 มาตรฐานคุณภาพอากาศ

     (1) คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานสามารถกำหนดมาตรฐานคุณภาพ อากาศสะอาดเพื่อการฟื้นฟูคุณภาพอากาศ โดยอาศัยหลักวิชาการ กฎเกณฑ์ และหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ เป็นพื้นฐาน และจะต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ในเชิงเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องด้วย (ร่างมาตรา 25)

     (2) ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมร่วมกับรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มอบหมายให้หน่วยงานราชการในสังกัด ทำหน้าที่ในการศึกษา พัฒนา ติดตาม และประเมินความเหมาะสมของหลักเกณฑ์ และวิธีการในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศสะอาดอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้ง จัดทำรายงานผลการศึกษาและข้อเสนอแนะเพื่อกำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศสะอาดที่ได้กำหนดไว้แล้วให้เหมาะสมตามความก้าวหน้าในทางวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและความเปลี่ยนแปลงในทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศทุกสองปีต่อคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน

     หมวด 4 ระบบตรวจสอบคุณภาพอากาศและระบบฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพอากาศ

     (1) กำหนดให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมพัฒนาระบบฐานข้อมูลแผนที่ทางภูมิศาสตร์ในรูปแบบข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (GIS) และพัฒนาระบบปฏิบัติการทางคอมพิวเตอร์เพื่อการติดตาม การประมวลผล การวิเคราะห์สถานการณ์คุณภาพอากาศตามมาตรฐานสากลจากแหล่งมลพิษ ทางอากาศชนิดต่าง ๆ (ร่างมาตรา 26)

     (2) กำหนดให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจัดทำโครงข่ายระบบฐานข้อมูลดิจิทัลกลางที่สามารถเชื่อมต่อระบบฐานข้อมูลที่สามารถรายงานผลได้ทันทีและตลอดเวลา (ร่างมาตรา 28)

     (3) กำหนดให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจัดทำขอบเขตพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ซึ่งจะ ได้รับผลกระทบจากมลพิษทางอากาศ (Airshed) ที่อยู่ในระดับวิกฤติจากแหล่งมลพิษที่เกิดขึ้นในท้องที่ต่าง ๆ ในรูปแบบข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อการติดตามสถานการณ์คุณภาพอากาศ (ร่างมาตรา 29)

     หมวด 5 ยุทธศาสตร์และแผนปฏิบัติการการพัฒนาคุณภาพอากาศ

     (1) กำหนดให้กรมควบคุมมลพิษทำหน้าที่จัดทำรายงานประจำปีของสถานะคุณภาพอากาศโดยอย่างน้อยต้องมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

     - ข้อมูลจากสถานีวัดคุณภาพอากาศ ณ จุดต่าง ๆ ที่มีการประมวลและแสดงให้เห็นถึงต้องแสดงถึง ขอบเขตการขยายตัวของมลพิษทางอากาศแต่ละประเภท และจากแต่ละแหล่งที่มีการปล่อยมลพิษ

     - ผลการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์มลพิษที่เกิดขึ้นในระยะเวลาต่าง ๆ ที่มีการเฝ้าระวังติดตาม แนวโน้ม และการพยากรณ์ภาวะมลพิษทางอากาศในระดับต่าง ๆ

     - ระบุพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากมลพิษทางอากาศที่อยู่ในระดับวิกฤติ รวมทั้งฐานข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและในเชิงคุณภาพเกี่ยวกับมลพิษทางอากาศจากแหล่งต่าง ๆ

     - จัดทำข้อเสนอแนะที่สำคัญและจำเป็นต่อฝ่ายบริหารและนิติบัญญัติเพื่อดำเนินการภายใต้อำนาจหน้าที่ของตน (ร่างมาตรา 30)

     (2) กำหนดให้กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน จัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพอากาศเสนอต่อคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบ

     โดยยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพอากาศ ต้องมีรายละเอียดอย่างน้อย ดังต่อไปนี้

     - วิสัยทัศน์ เป้าหมาย และยุทธศาสตร์หลัก

     - ระบบ กลไก และแนวทางขับเคลื่อนระบบ การจัดการสภาพแวดล้อมในชั้นบรรยากาศที่ปลอดภัย ต่อระบบสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชน รวมไปถึงให้ข้อเสนอแนะในการจัดสรรงบประมาณ ระบบแรงจูงใจ และการอํานวยความสะดวกเพื่อดำเนินการให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์

     - แนวทางและมาตรการการส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินการเพื่อจัดการสภาพแวดล้อมในชั้นบรรยากาศที่ปลอดภัยต่อระบบสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชน

     - รายละเอียดอื่น ๆ เช่น กลไกการนํายุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพอากาศไปสู่การปฏิบัติ แนวทาง และมาตราการพัฒนาบุคลากรในการบริหารจัดการและการควบคุมมลพิษทางอากาศ กำหนดภารกิจของหน่วยงานรัฐที่ต้องดำเนินการเพื่อให้เป็นไปตามแผน (ร่างมาตรา 32)

     (3) กำหนดให้แผนปฏิบัติการการพัฒนาคุณภาพอากาศ จะต้องประกอบด้วย

     - โครงการจัดทำระบบฐานข้อมูลแบบดิจิทัลของแหล่งมลพิษต่าง ๆ ระดับจังหวัดและให้ขยายไปยัง อำเภอ รวมไปถึงการจัดทำโครงข่ายระบบฐานข้อมูลดิจิทัลกลางที่สามารถเชื่อมต่อระบบที่สามารถรายงานผลได้ทันทีและตลอดเวลา

     - โครงการกำหนดแผนการลดและจํากัดการปล่อยมลพิษแหล่งต่าง ๆ ตามเป้าหมายของโครงการตามพื้นที่เป้าหมายของแหล่งมลพิษทางอากาศที่ต้องการจะลดการปลดปล่อยมลพิษ และระยะเวลาที่กำหนดและการกำหนดขอบเขตพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ในรูปแบบข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (GIS)

     - โครงการพัฒนาและติดตั้งอุปกรณ์และระบบปฏิบัติการเพื่อติดตามประมวลผลการวิเคราะห์สถานการณ์คุณภาพอากาศตามมาตรฐานจากแหล่งมลพิษทางอากาศต่าง ๆ และโครงการหรือมาตรการทางกฎหมาย กฎ ระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

     - ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับกรอบวงเงินงบประมาณที่จะต้องใช้และผลลัพธ์ที่คาดว่าจะได้รับ (ร่างมาตรา 34)

     หมวด 6 มลพิษทางอากาศ

     (1) กำหนดให้คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานสามารถแต่งตั้ง "คณะกรรมการมลพิษทางอากาศ" โดยปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นประธาน กรรมการและอธิบดีกรมควบคุมมลพิษเป็นกรรมการและเลขานุการ (ร่างมาตรา 39)

     (2) กำหนดให้คณะกรรมการมลพิษทางอากาศมีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้

     - กำหนดประเภทและลักษณะของมลพิษจากแหล่งมลพิษต่าง ๆ และกำหนดค่าความเป็นพิษขั้นสูงและขั้นต่ำของมลพิษทางอากาศแต่ละประเภท

     - พิจารณาและให้ความเห็นชอบเพื่อเสนอให้รัฐมนตรีประกาศกำหนดให้เขตพื้นที่ใด ๆ เป็นเขตพื้นที่ ที่อาจได้รับผลกระทบจากมลพิษทางอากาศที่อยู่ในระดับวิกฤติอันมาจากแหล่งมลพิษต่าง ๆ

     - เสนอความเห็นและเสนอความเห็นเกี่ยวกับการให้มีการดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมหรือปรับปรุง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการควบคุม ป้องกัน ลด หรือขจัดมลพิษทางอากาศ หรือเพื่อการฟื้นฟูสภาพแวดล้อม การกำหนดมาตรการส่งเสริมด้านภาษีอากร การลงทุน และกลไกทางตลาดของเอกชนให้เกิดอากาศสะอาด ต่อคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน

     - ประสานงานระหว่างส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ และเอกชน เพื่อควบคุม ป้องกัน ลด หรือขจัด มลพิษทางอากาศและจัดทำรายงานเกี่ยวกับสถานการณ์มลพิษเสนอต่อคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน

     - ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้หรือกฎหมายอื่นให้เป็นอำนาจหน้าที่ของ คณะกรรมการมลพิษทางอากาศหรือตามที่คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานมอบหมาย

     โดยคณะกรรมการมลพิษทางอากาศสามารถแต่งตั้งคณะอนุกรรมการหรือคณะทำงานเพื่อปฏิบัติการตามที่คณะกรรมการมลพิษทางอากาศจะมอบหมายก็ได้ (ร่างมาตรา 40)

     (3) ให้คณะกรรมการมลพิษทางอากาศโดยความเห็นชอบจากคณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานแต่งตั้งคณะกรรมการด้านวิชาการแหล่งมลพิษทางอากาศโดยมีหน้าที่และอำนาจต่อไปนี้

     - ให้คำแนะนําแก่รัฐมนตรีในการประกาศให้พื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งที่มลพิษทางอากาศแพร่กระจายไปถึง

     - ดำเนินการศึกษาและกำหนดแนวทางในการจัดการกับแหล่งมลพิษประเภทต่าง ๆ โดยให้นําข้อมูลสารสนเทศ ข้อมูลเชิงประวัติเกี่ยวกับประวัติการเกิดมลพิษทางอากาศของพื้นที่หรือของแหล่งต่าง ๆ มาประกอบการศึกษาและกำหนดมาตรการในการแก้ไขป้องกันหรือฟื้นฟูคุณภาพอากาศ

     - จัดทำข้อเสนอ การให้คำแนะนํา การให้คำปรึกษาทางวิชาการแก่คณะกรรมการอากาศสะอาดเพื่อสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการมลพิษทางอากาศ หรือหน่วยงานของรัฐ พร้อมทั้งจัดทำข้อเสนอ เพื่อการศึกษาวิจัยที่เกี่ยวกับการพัฒนาสภาพแวดล้อมในชั้นบรรยากาศที่ปลอดภัยต่อระบบสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชนต่อสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

     - ปฏิบัติการอื่นใดตามที่คณะกรรมการมอบหมาย (ร่างมาตรา 42)

     (4) กำหนดให้ระบุกำหนดแหล่งมลพิษทางอากาศ โดยให้จัดแหล่งมลพิษทางอากาศในแต่ละจังหวัด เป็นกลุ่ม ๆ อย่างน้อยดังต่อไปนี้ แหล่งมลพิษโรงงานอุตสาหกรรม แหล่งมลพิษการเผาในที่โล่ง แหล่งมลพิษ การก่อสร้าง แหล่งมลพิษจากยานพาหนะ แหล่งมลพิษทางอากาศที่อยู่นอกราชอาณาจักรไทย และแหล่งมลพิษทางอากาศอื่น ๆ (ร่างมาตรา 43)

     (5) เมื่อมีการประกาศให้บริเวณใดเป็นเขตมลพิษตามมาตรา 45 ให้อำนาจปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมประกาศคำสั่งให้ผู้ที่ก่อมลพิษหยุดกิจกรรมที่ก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ ทันที และให้คณะกรรมการด้านวิชาการแหล่งมลพิษทางอากาศร่วมกับกรมควบคุมมลพิษ กรมป้องกันและ บรรเทาสาธารณภัย จังหวัดหรือกลุ่มจังหวัดเข้าไปดำเนินการตรวจสอบแหล่งมลพิษทางอากาศ ควบคุมแหล่งมลพิษ ทำการแก้ปัญหามลพิษทางอากาศในระยะยาวเพื่อไม่ให้เกิดมลพิษทางอากาศขึ้นอีกในอนาคต (ร่างมาตรา 46)

     (6) กำหนดให้ในกรณีเขตมลพิษทางอากาศใดยังคงมีสภาพมลพิษทางอากาศที่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต และส่งผลกระทบต่อประชาชนในเขตมลพิษทางอากาศ ให้จัดทำแผนปฏิบัติการเพื่อลดและขจัดมลพิษในเขตมลพิษทางอากาศโดยดำเนินการดังต่อไปนี้

     - ทำการสํารวจและเก็บข้อมูลที่เป็นปัจจุบันเกี่ยวกับมลภาวะทางอากาศชนิดต่าง ๆ จุดและจำนวนที่เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษที่มีอยู่ในเขตมลพิษทางอากาศ

     - จัดทำบัญชีรายละเอียดแสดงจำนวน ประเภท และขนาดของแหล่งกำเนิดมลพิษที่ได้ทำการสํารวจและเก็บข้อมูลเพื่อเปรียบเทียบกับระบบข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ย้อนหลัง

     - ทำการศึกษา วิเคราะห์ และประเมินสถานภาพและกำหนดมาตรการที่เหมาะสมและจำเป็น สำหรับการลดและขจัดมลพิษ และฟื้นฟูสภาพอากาศในชั้นบรรยากาศในเขตมลพิษทางอากาศ (ร่างมาตรา 48)

     หมวด 7 เจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาด

     (1) กำหนดให้เจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาดมีอำนาจออกคำสั่งให้เจ้าของ หรือผู้ครอบครองแหล่ง มลพิษทางอากาศจัดส่งข้อมูลการปล่อยมลพิษทางอากาศให้กับกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่อธิบดีกำหนด (ร่างมาตรา 51)

     หมวด 8 ค่าปรับและบทกำหนดโทษ

     (1) ผู้ใดขัดขวางหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในการปฏิบัติหน้าที่ตามมาตรา 46 ต้องระวางโทษจําคุกไม่เกินหนึ่งเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ โดยระวางโทษปรับจะคำนวณในอัตราก้าวหน้าครั้งละ 200 ในกรณีที่มีความผิดซ้ำซ้อนในระยะเวลาหนึ่งปี (ร่างมาตรา 53)

     (2) ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามคำสั่งเจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาดตามมาตรา 51 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท โดยระวางโทษปรับจะขึ้นในอัตราก้าวหน้าครั้งละร้อยละ 200 ในกรณีที่มีความผิดซ้ำซ้อนในระยะเวลาหนึ่งปี (ร่างมาตรา 54)

     (3) ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามคำสั่งเจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาดตามมาตรา 52 (1) ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท โดยระวางโทษปรับจะขึ้นในอัตราก้าวหน้าครั้งละร้อยละ 200 ในกรณีที่มีความผิดซ้ำซ้อนในระยะเวลาหนึ่งปี (ร่างมาตรา 55)

     (4) ผู้ใดขัดขวางหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาดตามมาตรา 52 (2) ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท โดยระวางโทษปรับจะขึ้นในอัตราก้าวหน้าครั้งละร้อยละ 200 ในกรณีที่มีความผิดซ้ำซ้อนในระยะเวลาหนึ่งปี (ร่างมาตรา 56)

     (5) ผู้ใดขัดขวางหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานเพื่ออากาศสะอาดตามมาตรา 52 (3) ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าแสนบาท โดยระวางโทษปรับจะขึ้นในอัตราก้าวหน้าครั้งละร้อยละ 200 ในกรณีที่มีความผิดซ้ำซ้อนในระยะเวลาหนึ่งปี (ร่างมาตรา 57)