ข้อมูลประกอบการพิจารณา

โดยที่ประเทศไทยตั้งอยู่บนภูมิยุทธศาสตร์ที่ดีที่สุดในเอเชียและมีชื่อเสียงมาช้านาน มีศักยภาพ
เป็นเส้นทางเดินเรือใหม่ของโลก ตั้งอยู่บนศูนย์กลางของอาเซียน มีคาบสมุทรแหลมทองเป็นจุดเชื่อมต่อระหว่างมหาสมุทรแปซิฟิกและมหาสมุทรอินเดีย เป็นเส้นผ่านทางการค้าและจุดยุทธศาสตร์ที่ดีเลิศ
โดยธรรมชาติ ประกอบกับประเทศไทยมีทรัพยากรธรรมชาติ ผลผลิตทางการเกษตรที่อุดมสมบูรณ์
ซึ่งจุดยุทธศาสตร์เชื่อมเส้นทางขนส่งสินค้าทางทะเลนี้จะสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจ สังคม การศึกษาเทคโนโลยีในพื้นที่ห้าจังหวัด กระบี่ ตรัง พัทลุง สงขลา นครศรีธรรมราช การขุดคลองไทยผ่านแผ่นดินทั้งห้าจังหวัด จะทำให้ร่นระยะเวลาในการขนส่งสินค้าประมาณสามถึงเจ็ดวัน โดยประหยัดต้นทุนการขนส่งสินค้าทางทะเล และประชากรโลกจำนวนสองในสามจะได้รับประโยชน์จากคลองไทยนี้ เนื่องจากเป็นเส้นทางเดินเรือสำคัญของนานาประเทศ และการบริหารจัดการพื้นที่ในรายรอบอาณาบริเวณของห้าจังหวัดดังกล่าวที่แนวคลองไทยพาดผ่าน จำเป็นยิ่งที่จะต้องบริหารในรูปแบบเขตเศรษฐกิจพิเศษเพื่อให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางยุทธศาสตร์ของโลกด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม การศึกษา และนวัตกรรมใหม่เพื่อเป็นการส่งเสริมพัฒนาพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคใต้และการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้และเพื่อเพิ่มช่องทางการส่งออกสินค้าไปยังทั่วโลกและเป็นการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่ฝั่งอันดามันกับฝั่งอ่าวไทย จึงจำเป็นจะต้องตราพระราชบัญญัตินี้

สาระสำคัญ

         1) กำหนดให้พื้นที่จังหวัดกระบี่ ตรัง นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา และพื้นที่ซึ่งกำหนดโดย
พระราชกฤษฎีกาเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ โดยให้มีการขุดคลองบนแผ่นดินเชื่อมทะเลอันดามันและอ่าวไทยผ่านเขตเศรษฐกิจพิเศษ ให้มีการพัฒนากิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ทันสมัย ครบวงจร มีการทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม สุขภาพของประชาชนหรือชุมชนตามที่มีกฎหมายกำหนด (ร่างมาตรา 5 และร่างมาตรา 7)

         2) กำหนดให้มีคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ มีหน้าที่และอำนาจ ในการกำกับ ดูแล ให้คำปรึกษา คำแนะน้าข้อเสนอแนะต่าง ๆ แก่กรรมการบริหารและหน่วยงานในเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ กำหนดนโยบายเพื่อการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ กำหนดหลักเกณฑ์ในการร่วมลงทุนกับเอกชน แต่งตั้งและถอดถอนคณะกรรมการบริหารหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนออกกำหนดหลักเกณฑ์ ในการดำเนินการตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้ (ร่างมาตรา 9 และร่างมาตรา 10)

         3) กำหนดให้มีสำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้มีหน้าที่และอำนาจในการรับผิดชอบในงานธุรการและงานวิชาการของคณะกรรมการนโยบาย ประสานงานกับหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องเพื่อให้การดำเนินการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษเป็นไปตามนโยบายที่คณะกรรมการนโยบายกำหนด (ร่างมาตรา 13 และร่างมาตรา 14)

         4) กำหนดให้สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้
มีผู้ว่าการคนหนึ่งซึ่งคณะกรรมการนโยบายแต่งตั้ง มีหน้าที่รับผิดชอบในการดำเนินงานของสำนักงาน (ร่างมาตรา 15 และร่างมาตรา 19)

         5) กำหนดให้มีรองผู้ว่าการตามจำนวนที่คณะกรรมการนโยบายกำหนดเพื่อช่วยผู้ว่าการในการปฏิบัติหน้าที่ตามที่ผู้ว่าการมอบหมาย (ร่างมาตรา 20)

         6) กำหนดให้รายได้ของสำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ มาจากเงินอุดหนุนที่รัฐบาลจัดสรรให้ ผลประโยชน์จากการลงทุน การประกอบกิจการ เงินหรือทรัพย์สินที่มีผู้บริจาคให้ และผลประโยชน์อื่นของสำนักงาน ให้รายได้ที่สำนักงานได้รับจากการดำเนินงานไม่ต้องนำส่งกระทรวงการคลัง และเมื่อหักค่าใช้จ่ายของสำนักงานแล้วเหลือเท่าใดให้นำส่งเป็นเงินสบทบของกองทุนตามมาตรา 61 (ร่างมาตรา 23)

         7) กำหนดให้สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้
จัดทำนโยบายและแผนภาพรวมเพื่อการพัฒนา โดยร่วมกับกรมโยธาธิการและผังเมือง และหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง ในระหว่างที่ยังจัดทำผังเมืองไม่แล้วเสร็จ ให้ถือว่าแผนผังที่คณะรัฐมนตรีอนุมัติเป็นผังเมืองรวมตามกฎหมายว่าด้วยการผังเมืองสำหรับแต่ละจังหวัดที่อยู่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ (ร่างมาตรา 28 ร่างมาตรา 29 และร่างมาตรา 31)

         8) กำหนดให้มีหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการได้มา และใช้ประโยชน์ของอสังหาริมทรัพย์
ในการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ (ร่างมาตรา 33 ร่างมาตรา 34 และร่างมาตรา 35)

         9) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบายเป็นผู้มีอำนาจอนุมัติ อนุญาตให้สิทธิ หรือให้สัมปทานแก่บุคคลซึ่งดำเนินการอันเป็นประโยชน์โดยตรงต่อการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ (ร่างมาตรา 36)

         10) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบาย สามารถกำหนดให้มีเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษขึ้นเพื่อพัฒนาและส่งเสริมอุตสาหกรรมเป้าหมายพิเศษด้านใดด้านหนึ่งหรือหลายด้าน เพื่อให้เกิดการถ่ายทอดความรู้ความเชี่ยวชาญจากผู้ประกอบกิจการ (ร่างมาตรา 38)

         11) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบายมีอำนาจกำหนดพื้นที่ใดในเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้เป็นเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษเพื่อวัตถุประสงค์ในการผลักดันการลงทุนในอุตสาหกรรมเป้าหมายพิเศษด้านใดด้านหนึ่งหรือหลายด้านที่ไม่เป็นปฏิปักษ์ต่อกัน (ร่างมาตรา 39)

         12) กำหนดให้มีหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการจัดตั้ง เปลี่ยนแปลงเขต และการยุบเลิกเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษแต่ละเขตโดยให้คณะกรรมการนโยบายประกาศในราชกิจจานุเบกษา (ร่างมาตรา 41)

         13) กำหนดให้ผู้ว่าการเป็นผู้มีอำนาจอนุมัติ อนุญาต ออกใบอนุญาต หรือให้ความเห็นขอบหรือเป็นผู้มีอำนาจในการรับจดทะเบียนหรือรับแจ้งตามกฎหมายภายในเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษ (ร่างมาตรา 42)

         14) กำหนดหลักเกณฑ์การอุทธรณ์คำสั่งของผู้ว่าการ โดยผู้ขอรับอนุมัติ อนุญาต หรือขอจดทะเบียนหรือแจ้งตามมาตรา 42 มีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งของผู้ว่าการได้ (ร่างมาตรา 43)

         15) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบายมีอำนาจกำหนดให้ผู้ประกอบอุตสาหกรรมเป้าหมายพิเศษส่งเงินบำรุงกองทุนตามอัตรา หลักเกณฑ์  และเงื่อนไขที่สำนักงานประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการนโยบาย (ร่างมาตรา 46)

         16) กำหนดให้ผู้ประกอบกิจการในเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษได้รับสิทธิประโยชน์อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างตามที่คณะกรรมการนโยบายกำหนด เช่น สิทธิในการถือกรรมสิทธิ์ที่ดิน การกำหนดสิทธิประโยชน์ดังกล่าวคณะกรรมการนโยบายจะกำหนดให้แตกต่างกันก็ได้โดยคำนึงถึงวัตถุประสงค์ในการจัดตั้งเขตส่งเสริมเศรษฐกิจพิเศษแต่ละแห่ง (ร่างมาตรา 47 ถึง ร่างมาตรา 60)    

         17) กำหนดให้จัดตั้งกองทุนขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นทุนสนับสนุนการพัฒนาพื้นที่ ขุมชน และประชาชนที่อยู่ภายในหรือที่ได้รับผลกระทบจากการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ (ร่างมาตรา 61 ถึง ร่างมาตรา 64)

         18) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบายมีหน้าที่และอำนาจกำกับโดยทั่วไปซึ่งกิจการของสำนักงานโดยจะสั่งให้สำนักงานชี้แจงข้อเท็จจริง หรือทำรายงานก็ได้ (ร่างมาตรา 65)

         19) กำหนดให้มีสำนักงานเลขาธิการคณะกรรมการบริหารคลองไทยเป็นองค์กรที่มีหน้าที่รับผิดชอบ การจัดการ การบำรุงรักษา การใช้สอยและการอนุรักษ์ทรัพยากรของลุ่มน้ำคลองไทย และประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน โดยมีเลขาธิการคณะกรรมการบริหารคลองไทยเป็นผู้บังคับบัญชา (ร่างมาตรา 66)

         20) กำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารคลองไทย มีหน้าที่และอำนาจในการแต่งตั้ง ถอดถอนผู้บริหาร กำหนดเงินเดือนของผู้บริหารของสำนักงานเลขาธิการคณะกรรมการบริหารคลองไทย ดำเนินตามนโยบาย ของคณะกรรมการนโยบาย สร้างขีดความสามารถในการแข่งขันและสร้างผลกำไรของคลองไทย กำกับดูแลการปฏิบัติงานของเลขาธิการคณะกรรมการบริหารคลองไทย ออกระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับภารกิจ (ร่างมาตรา 67 ร่างมาตรา 68 ร่างมาตรา 71 ร่างมาตรา 76 แสะร่างมาตรา 77)

         21) กำหนดให้จัดตั้งนครเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ นับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ มีฐานะเป็นนิติบุคคล ดำเนินการโดยสภานครและนายกนคร อายุของสภานครกำหนดคราวละสี่ปีนับแต่วันเลือกตั้ง สมาชิกภาพของสมาชิกเริ่มตั้งแต่วันเลือกตั้ง (ร่างมาตรา 79 ถึง ร่างมาตรา 83)

         22) กำหนดให้สภานครเลือกสมาชิกเป็นประธานสภานครคนหนึ่งและรองประธานสภานครจำนวนสองคน แล้วเสนอนายกรัฐมนตรีแต่งตั้ง ประธานสภานครมีหน้าที่ดำเนินการประชุมและดำเนินกิจการอื่นให้เป็นไปตามข้อบังคับนคร ให้มีปลัดนครทำหน้าที่แลขานุการสภานคร มีหน้าที่รับผิดชอบงานธุรการและการจัดประชุมและงานอื่นใดตามที่สภานครมอบหมาย (ร่างมาตรา 88 ร่างมาตรา 92 และร่างมาตรา 94)

         23) กำหนดให้สภานครมีอำนาจตราข้อบังคับ และกิจการอื่นอันเป็นหน้าที่ของสภานคร (ร่างมาตรา 105)

         24) กำหนดให้นครเศรษฐกิจพิเศษขวานทองคลองไทยภาคใต้ มีนายกนครเลือกตั้งโดยผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตนคร โดยวิธีออกเสียงลงคะแนนโดยตรงและลับมีวาระอยู่ในตำแหน่งสี่ปีนับแต่วันเลือกตั้งแต่จะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวาระไม่ได้ โดยนายกนครมีอำนาจหน้าที่ในการกำหนดนโยบายและรับผิดชอบการบริหารราชการของนครให้เป็นไปตามกฎหมาย (ร่างมาตรา 107 ร่างมาตรา 109 และร่างมาตรา 112)

         25) กำหนดให้นายกนครควบคุมและรับผิดชอบในการบริหารกิจการของนครและเป็นผู้บังคับบัญชาพนักงานนครและลูกจ้างนคร โดยนครแบ่งส่วนราชการเป็นสำนักปลัดนครและส่วนราชการอื่นตามที่นายกนครประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของนายกรัฐมนตรี และให้มีปลัดนครคนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาพนักงานนครและลูกจ้างนคร รองจากนายกนคร (ร่างมาตรา 118 ร่างมาตรา 119 และร่างมาตรา 120)

         26) กำหนดให้การปฏิบัติหน้าที่ของนายกนคร รองนายกนครและพนักงานนคร เป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา (ร่างมาตรา 125)

         27) กำหนดให้นครมีอำนาจหน้าที่ดำเนินการในเขตนครในเรื่องต่างๆ เช่น การรักษาความสงบ
ส่งเสริมรักษาสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ ดูแลรักษาสาธารณสมบัติของแผ่นดิน การวางผังเมืองที่อยู่อาศัย การจราจร โดยให้เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวมีฐานะเป็นพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ร่างมาตรา 126 และร่างมาตรา 127)

         28) กำหนดให้นครมีอำนาจตราข้อบัญญัติ ซึ่งจะกำหนดโทษจำคุก หรือโทษปรับหรือทั้งจำและปรับได้ แต่จะกำหนดโทษจำคุกเกินหกเดือนและโทษปรับเกินหนึ่งหมื่นบาทไม่ได้  (ร่างมาตรา 134)

         29) กำหนดให้ร่างข้อบัญญัติจะเสนอได้ก็แต่โดยนายกนคร สมาชิกสภานคร หรือราษฎรผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตนคร ตามกฎหมายว่าด้วยการเข้าชื่อเสนอข้อบัญญัติท้องถิ่น ในกรณีข้อบัญญัติเกี่ยวกับการเงิน สมาชิกจะเสนอได้ต่อเมื่อมีคำรับรองของนายกนคร ให้ประธานสภานครส่งร่างข้อบัญญัตินั้นให้นายกรัฐมนตรีหรือผู้ที่นายกรัฐมนตรีมอบหมายพิจารณา หากนายกรัฐมนตรีไม่เห็นขอบด้วยแต่สภานครมีมติยืนยันด้วยคะแนนเสียงไม่น้อยกว่าสองในสามของสมาชิกเท่าที่มีอยู่ ให้ประธานสภานครแจ้งให้นายกรัฐมนตรีทราบและส่งร่างข้อบัญญัตินั้นให้นายกนครลงนามใช้บังคับเป็นข้อบัญญัติต่อไป (ร่างมาตรา 135 และร่างมาตรา 141)

         30) กำหนดให้ภาษีบำรุงท้องที่ ภาษีโรงเรือนและที่ดิน ภาษีป้าย และอากรการฆ่าสัตว์ ในเขตนครให้นครจัดเก็บเป็นรายได้ของนคร และให้นครมีอำนาจออกข้อบัญญัติเก็บภาษีอากรและค่าธรรมเนียม (ร่างมาตรา 144  ร่างมาตรา 146 และร่างมาตรา 147)

         31) กำหนดให้นครสามารถมีรายได้อื่นได้ แต่ต้องได้รับความเห็นชอบจากกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงการคลังร่วมกันได้ (ร่างมาตรา 153)

         32) กำหนดให้นครมีรายจ่าย ได้แก่ เงินเดือน ค่าจ้าง ค่าตอบแทน ค่าใช้สอย ค่าวัสดุ ค่าครุภัณฑ์ค่าที่ดินและสิ่งก่อสร้าง เงินอุดหนุน รายจ่ายตามข้อผูกพัน และรายจ่ายอื่นตามที่กฎหมายบัญญัติหรือข้อบัญญัติกำหนด (ร่างมาตรา 155)

         33) กำหนดให้การจ่ายเงินของนคร ให้เป็นไปตามที่ได้อนุญาตไว้ในข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีหรือข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม การจ่ายเงินที่มิได้อนุญาตไว้ในข้อบัญญัติงบประมาณ ให้กระทำได้เฉพาะเมื่อเป็นกรณีฉุกเฉินและจำเป็น แต่ต้องรายงานให้สภานครทราบ และงบประมาณรายจ่ายที่ตั้งไว้เพื่อการใดจะโอนไปเพื่อใช้จ่ายสำหรับการอื่นไม่ได้เว้นแต่จะมีข้อบัญญัติให้โอนได้ (ร่างมาตรา 156)

         34) กำหนดให้นายกรัฐมนตรีมีอำนาจหน้าที่กำกับดูแลการปฏิบัติราชการของนายกนคร
โดยนายกรัฐมนตรีมีอำนาจสั่งสอบสวนข้อเท็จจริงหรือสั่งให้นายกนครชี้แจงแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการปฏิบัติราชการได้ คำวินิจฉัยของนายกรัฐมนตรีให้เป็นที่สุด และเพื่อคุ้มครองประโยชน์ของประชาชนในเขตนครหรือประโยชน์ของประเทศ นายกรัฐมนตรีจะสั่งยุบสภานครก็ได้ (ร่างมาตรา 158 ร่างมาตรา 159และร่างมาตรา 162)

         35) กำหนดให้ในวาระเริ่มแรก ให้มีคณะกรรมการนโยบายที่มาจากคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการขุดคลองไทยและการพัฒนาพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคใต้ สภาผู้แทนราษฎร และบุคลากรที่ได้รับการแต่งตั้งหรือเคยได้รับการแต่งตั้งจากประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญดังกล่าว ให้ดำรงตำแหน่งเป็นคณะกรรมการนโยบายจำนวนยี่สิบเจ็ดคน โดยให้คณะกรรมาธิการวิสามัญดังกล่าวเป็นผู้คัดเลือกกันเองโดยให้ดำรงตำแหน่งไปจนกว่าการขุดคลองไทยจะแล้วเสร็จ (ร่างมาตรา 164)

         36) กำหนดให้คณะกรรมการนโยบายแต่งตั้งกรรมการบริหารคลองไทยจำนวนยี่สิบเจ็ดคน
โดยพิจารณาคัดเลือกจากคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจาณาศึกษาการขุดคลองไทยและการพัฒนาพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคใต้ สภาผู้แทนราษฎร และบุคลากรที่ได้รับการแต่งตั้งหรือได้รับการแต่งตั้งจากประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญดังกล่าว ให้แล้วเสร็จภายในหนึ่งร้อยยี่สิบวันนับแต่วันที่พระราชบัญญัติฉบับนี้มีผลใช้บังคับ และให้กรรมการบริหารคลองไทยดำรงตำแหน่งไปจนกว่าการขุดคลองไทยจะแล้วเสร็จ (ร่างมาตรา 166)